Elke boomeigenaar moet in beginsel wettelijk voldoen aan de algemene zorgplicht. Dit houdt in dat bomen:
A. Regulier moeten worden onderhouden
B. Periodiek moeten worden gecontroleerd op zichtbare afwijkingen. Dit is de VTA-controle (veiligheidsinspectie=Visual Tree Assessment)
De omschrijving voor de VTA-controle uit de RAW-systematiek: Periodieke visuele controle in het kader van de zorgplicht ten behoeve van het vaststellen van een risico of potentieel risico dat de boom vormt voor zijn omgeving.
De VTA-controle behelst een visuele boom beoordeling. De beoordeling vindt individueel plaats. Ze vormt de basis voor het opsporen van bomen met eventuele voorkomende zichtbare afwijkingen en wordt vanaf de grond uitgevoerd. Van de VTA-controle moet een registratie worden bijgehouden. Na uitvoering en beoordeling vallen de bomen één van volgende klassen:
- Normale zorgplicht
- Risicobomen
- Attentiebomen
Voor boomeigenaren met een beperkt aantal bomen heb ik een praktische werkwijze en met name een slimme rapportage ontwikkeld.
Systematisch worden de bomen individueel geïnspecteerd en daarbij stamvoet, stam en kroon bekeken. De rapportage bestaat uit een basisregistratie op een verzamelblad, waarop het aantal gecontroleerde bomen en boomsoort wordt genoteerd. Op dat verzamelblad worden ook het aantal geconstateerde attentiebomen en/of risicobomen aangegeven. Van elke eventueel aanwezige attentie- en of risicoboom wordt een aparte registratie gedaan, een apart formulier ingevuld, met duiding van het gebrek of afwijking, advies en urgentie. Bovenstaande registratie vindt plaats tijdens het veldbezoek.
De drie klassen, nader toegelicht:
1. Normale zorgplicht
- Bij deze bomen worden van de zichtbare gebreken, als deze al aanwezig zijn, geen stabiliteitsproblemen verwacht.
2. Risicobomen
Bomen worden vanuit de visuele controle als risicoboom geregistreerd wanneer wordt verwacht dat zij binnen een periode van ca. 3 jaar een reëel verhoogd instabiliteitrisico vormen. (Risico’s variërend van dood hout, uitbrekende takken, stambreuk tot windworp van gehele boom). Er moeten maatregelen worden genomen om het risico weg te nemen of te minimaliseren.
Ook wanneer er onduidelijkheid bestaat over de feitelijke stabiliteit van de betrokken boom en/of wanneer een schimmel-/zwamaantasting wordt waargenomen of wordt vermoed, wordt deze als risicoboom aangeduid. In die gevallen is er een onderzoeksplicht en moet er Nader Onderzoek worden verricht om (meer) duidelijkheid te krijgen.
3. Attentiebomen
Wanneer er vanuit de visuele controle wel afwijkingen worden geconstateerd, maar er geen vermoedens bestaan dat deze de stabiliteit van de boom ook werkelijk binnen de komende jaren in gevaar brengen, worden deze bomen geregistreerd als attentieboom. Voor deze bomen geldt een verhoogde zorgplicht d.w.z. dat deze jaarlijks visueel moeten worden geïnspecteerd.
